Đối với những ai đang cân nhắc chuyển sang Windows 7 thì ngày 22/10 tới có thể xem là ngày hành động. Ngày này, HĐH mới nhất của Microsoft sẽ nằm trên kệ bày hàng, gồm 2 gói sản phẩm: bản nâng cấp và bản cài đặt mới. Nhưng với một số người, ngày này đã đến rồi. Microsoft đã phát hành phiên bản Windows 7 RTM (release to manufacturing) đến các công ty mua số lượng lớn và đến các chuyên gia CNTT ở dịch vụ Technet của Microsoft. Kỷ nguyên Windows Vista chính thức kết thúc sứ mạng của mình để nhường chỗ cho kỷ nguyên mới Windows 7.

 Windows 7 được thiết kế để loại bỏ các yếu tố khiến người dùng khó chịu. Nó giải quyết rất thông minh các tính năng gây khó chịu trên Windows như tính năng mới - điều khiển tài khoản người dùng (User Account Control) và cũ - khay hệ thống. Và phiên bản hoàn chỉnh lần này dường như đã giữ đúng lời hứa khi có khá nhiều thay đổi, cải tiến so với bản Windows 7 thử nghiệm vào tháng 10 năm ngoái.

Windows 7 không phải là không còn những “hạt sạn” nhưng theo thử nghiệm của PC World Mỹ, nó để lại nhiều ấn tượng kể từ khi Windows 2000 xuất hiện cách nay gần cả thập kỷ. Bài viết đánh giá sơ lược một số tính năng tốt nhất, vài tính năng còn hạn chế và những điểm cần suy xét.

Mặt tốt

Hệ điều hành ít “ôm đồm”: một trong những điều đáng tiếc về Windows Vista phiên bản đầu là giao diện đặc trưng (dùng môi trường Aero khá hấp dẫn) chiếm quá nhiều tài nguyên hệ thống với máy tính “đời đầu” 2007. Cho đến nay, Windows 7 đã cho thấy nó có thể chạy tốt trên mọi hệ thống hiện thời, thậm chí ngay cả trên máy tính sổ tay (netbook).

 

Thanh tác vụ mới của Windows 7 hiển thị ảnh thumbnail, 
menu ngữ cảnh Jump Lists và các tính năng khác rất tốt, 
giúp người dùng định vị, quản lý cửa sổ ứng dụng nhanh hơn.

Trong Win 7, cả thanh tác vụ (taskbar) và khay hệ thống (system tray) được thiết kế lại hoàn toàn mới. Thanh tác vụ mặc định mới loại bỏ kiểu hiện nhãn văn bản mà chỉ hiện biểu tượng của chương trình nên dành được nhiều không gian màn hình hơn. Chức năng xem trước dạng ảnh thu nhỏ thay đổi nhiều so với Vista, vẫn hiển thị tốt ngay cả khi bạn chạy một ứng dụng có nhiều cửa sổ; tính năng Jump Lists mới cho phép người dùng truy cập nhanh đến các tùy chọn menu ngữ cảnh chỉ bằng chuột phải; hoặc chỉ việc nhấn chuột vào ô nằm riêng ở góc phải thanh tác vụ là màn hình nền (desktop) hiện ra. Những tính năng trên là cải tiến tốt của Windows 7.

Khay hệ thống trước nay được xem là vùng hiển thị thông báo thì bây giờ không còn gây khó chịu cho người dùng nữa. Khi bạn cài đặt ứng dụng mới, bất kỳ biểu tượng chương trình liên quan nào nằm trên khay hệ thống đều được “xếp lại”, nằm chồng lên biểu tượng chính nên chúng sẽ không bừa bộn ở khay hệ thống nữa cũng như không còn xuất hiện các bong bóng thông báo luôn quấy rầy bạn. Microsoft cũng giảm rất nhiều thông báo của chính Windows và sử dụng Action Center sắp xếp các thông báo hệ thống để bạn có thể kiểm tra nếu rảnh.

UAC khá tốt: Windows Vista đưa ra User Account Control để cảnh báo người dùng khi có virus và phần mềm ác ý (malware) đang cố gắng xâm nhập hệ thống. Với Vista, UAC chỉ có hai thiết lập: “So Annoying You Click Without Think” và “Off”. Trong khi đó, Windows 7 cung cấp thêm hai thiết lập trung gian cảnh báo người dùng nếu có chương trình thay đổi thiết lập hệ thống: màn hình cảnh báo sẽ thể hiện dạng mờ hay không mờ. Hai thiết lập mới này được bổ sung khá hợp lý và điều này đã giúp Microsoft giải quyết được bài toán làm thế nào để cải tiến hơn so với Vista.

Thư viện thu thập tập tin của bạn: trong nhiều năm qua, Microsoft đã cố gắng đào tạo người dùng Windows lưu trữ tất cả tập tin cá nhân ở một nơi và Microsoft đã cung cấp một thư mục hữu ích My Documents phục vụ cho mục đích này. Tuy vậy, nhiều người vẫn vô tình bỏ qua lời đề nghị này và lưu trữ mọi thứ ở khắp nơi trong đĩa cứng. Với Windows 7, Microsoft cung cấp cho người dùng một đặc điểm mới là Libraries. Libraries dùng thư mục ảo để phân chia các loại dữ liệu khác nhau chẳng hạn thư mục ảo cho tài liệu, âm nhạc, phim ảnh và người dùng cần chỉ định các thư mục chứa dữ liệu tương ứng trên máy tính. Khi cần xem, chỉ cần mở thư mục ảo, từ đây bạn có thể xem được tất cả dữ liệu đang lưu trữ ở nhiều thư mục khác nhau trên máy tính. Libraries thật sự sẽ hữu ích hơn nếu nó được tích hợp cùng tính năng Saved Search sẵn có.

Chưa tốt

 

Tính năng chia sẻ dữ liệu HomeGroup nghe rất hấp dẫn
 nhưng nó chỉ hoạt động với các PC nền Windows 7. 
Và tại sao nó lại muốn bạn phải ghi lại mật mã ra giấy?

HomeGroup gây thất vọng: HomeGroup là một ý tưởng khá hay, tiện lợi về cách chia sẻ các thư mục hình ảnh, video, tài liệu giữa các máy tính trên mạng, chẳng hạn, từ máy tính xách tay ở phòng khách bạn có thể xem hình đang lưu trên máy tính để bàn trong phòng làm việc. Nhưng Microsoft thực hiện ý tưởng này ”nửa vời”: thay vì để bạn đưa ra mật khẩu khi thiết lập thì hệ điều hành lại gán một chuỗi 10 ký tự vừa chữ vừa số và yêu cầu bạn ghi lại. HomeGroup chỉ làm việc với các máy tính chạy Windows 7.

Windows Update vẫn còn phiền phức: Có thể Windows 7 cũng sẽ cần nhiều bản vá lỗi giống như các phiên bản Windows trước. Nếu bạn dùng Windows Update theo cách Microsoft khuyến cáo thì có thể máy tính yêu cầu bạn tắt máy để nó tự cập nhật, hoặc nó có thể ngốn rất nhiều thời gian cập nhật khi bạn cố khởi động lại máy. Đây là nhược điểm từng gặp ở các phiên bản Windows trước.

Không thể nâng cấp trực tiếp từ Windows XP: Nếu bạn muốn nâng cấp XP lên 7 bạn cần bắt đầu từ đầu, cài đặt lại tất cả ứng dụng và thiết lập lại (Người dùng Vista có thể nâng cấp trực tiếp lên 7 nhưng không chắc trong mọi tình huống đều thực hiện được). Cũng khá hợp lý khi Microsoft quyết định không cho phép XP nâng cấp trực tiếp lên 7 vì cài đặt mới dường như tin cậy hơn là “cài đè” lên nền móng già cỗi của XP. Tuy nhiên, điều này sẽ khiến nhiều người dùng XP không mấy tự tin nếu họ thích sử dụng Windows 7.

Và những điều chưa biết

 Vấn đề về tính tương thích? Tuy vẻ ngoài và cách thức hoạt động của Windows 7 khác Windows Vista nhưng về bản chất thì chúng không hoàn toàn khác nhau. Người dùng ít bị đau đầu vì tính tương thích phần cứng, phần mềm hơn, thậm chí ngay cả với phiên bản Windows 7 thử nghiệm tiên khởi. Nhưng với hàng triệu người cài đặt Windows 7 trên vô số PC khác nhau thì ít nhiều cũng sẽ xảy ra tình trạng không tương thích mà Microsoft chưa thể lường hết.

Các công ty phần cứng sẽ cùng xây dựng Device Stage hay không? Tính năng mới này giúp người dùng quản lý, lưu trữ tập trung toàn bộ thông tin về các trang thiết bị như máy in, camera, và các thiết bị ngoại vi khác. Tại đây, các nhà chế tạo phần cứng có thể tùy chỉnh các đặc điểm như các liên kết đến sách hướng dẫn trực tuyến, công cụ giải quyết sự cố. Nhưng nếu các công ty này cùng đầu tư, xây dựng Device Stage thì khi đó Device Stage mới thực sự hữu ích với người dùng.

Cảm ứng chạm hữu ích hay vô ích? Windows 7 là phiên bản đầu tiên của dạng HĐH hỗ trợ đa chạm, ví dụ, nếu Windows nhận thấy bạn đã mở trình đơn Start bằng ngón tay thì bạn sẽ thấy hiện ra một trình đơn mới khá rộng, thích hợp cho thao tác bằng việc chỉ trỏ. Dĩ nhiên, để thực hiện được các động tác chạm bằng tay như vậy thì máy tính của bạn phải có khả năng hỗ trợ đa chạm và hiện nay trên thị trường chỉ có ít máy tính hỗ trợ tính năng này (như dòng HP TouchSmart cao cấp). Windows 7 ra đời có thể kích thích thị trường máy tính đa chạm và kế tiếp, điều chúng ta cần là ứng dụng hỗ trợ đa chạm.

Kết luận

Nâng cấp lên hệ điều hành mới này nghe có vẻ khá hấp dẫn nhưng người dùng vẫn nên thận trọng. Một số người dùng vui mừng, hãnh diện vì là người đầu tiên dùng Windows 7, một số khác chờ phản hồi của những người đã dùng đầu tiên và nếu có sự cố xảy ra, chẳng hạn về tính tương thích, thì những người chờ đợi này sẽ vui hơn vì họ đã quyết định sáng suốt khi không nâng cấp ngay. Nếu bạn đang sở hữu một PC cũ thì khoan nâng cấp lên Windows 7 mà hãy chờ đến khi nào bạn sẵn sàng trang bị một PC mới đủ sức chạy tốt Windows 7.

Hãy nâng cấp lên Windows 7 nhưng phải lên lịch hẳn hoi. Bạn hãy nâng cấp khi đã sẵn sàng mọi thứ và đã cân nhắc kỹ càng việc nâng cấp này mang lại hiệu quả thực sự so với phiên bản Windows bạn đang dùng.

Theo ITgatevn/PCWORLD VN